Historia Dyktanda w pigułce



Pomysłodawczynią Ogólnopolskiego DYKTANDA była śp. Krystyna Bochenek, dziennikarka Radia Katowice, Senator RP i Wicemarszałek Senatu RP VII kadencji, która zginęła w katastrofie samolotu prezydenckiego w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 roku.

Narodową klasówkę do tej pory w Katowicach pisało ponad 53 tysiące osób. Pierwsze Dyktanda odbywały się w studiu koncertowym Radia Katowice, potem w Górnośląskim Centrum Kultury, następnie dwukrotnie w katowickim Spodku (2005, 2006), gromadząc za każdym razem po kilka tysięcy osób. Od 2006 roku Dyktando organizowane było przez Instytucję Kultury „Estradę Śląską”, potem przez Centrum Kultury Katowice im. Krystyny Bochenek, a obecnie przez Katowice Miasto Ogrodów – Instytucję Kultury im. Krystyny Bochenek.

Partnerem Ogólnopolskiego Dyktanda jest Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk.

Dyktando transmitowane było przez Polskie Radio i Telewizję Polską, dzięki czemu z ortografią zmagały się tysiące widzów i słuchaczy.

Dyktanda odbywały się również za granicą - we Francji, Austrii, Szwecji, na Litwie, Białorusi.

Autorami tekstów Dyktanda i jurorami są wybitni polscy językoznawcy profesorowie: Antonina Grybosiowa, Walery Pisarek, Andrzej Markowski, Jerzy Bralczyk, Jerzy Podracki, Jerzy Dunaj, Edward Polański.

Kilkakrotnie tekst Dyktanda został napisany bezbłędnie. Po raz pierwszy w 1993 roku przez Stefana Kamockiego - nauczyciela z Piotrkowa Trybunalskiego. Kolejny bezbłędny tekst w historii imprezy napisali w 2001 roku Małgorzata Denys oraz Marek Szopa, korektor tekstów niemieckojęzycznych, a dwa lata później ta trudna sztuka udała się Piotrowi Cyrklaffowi - informatykowi z Bydgoszczy. Piątym bezbłędnym zwycięzcą konkursu został w roku 2009 Jan Chwalewski.

Dwóch zwycięzców Dyktanda wygrało również jego wersję internetową (przez komunikator Gadu-Gadu): Patrycjusz Pilawski (2009) i Marek Szopa (2012).

Trzech laureatów Dyktanda (Michał Gniazdowski, Patrycjusz Pilawski, Marek Szopa) opracowało hasła do najnowszej edycji Wielkiego słownika ortograficznego PWN z zasadami pisowni i interpunkcji.

Mistrzowie Polskiej Ortografii: Dariusz Godoś i Krzysztof Szymczyk zostali korektorami Nowego słownika ortograficznego PWN z zasadami pisowni i interpunkcji.

Dyktanda od 1993 roku piszą również goście specjalni: dziennikarze, politycy, aktorzy, sportowcy, piosenkarze, a wśród nich m.in. Marek Borowski, Jerzy Owsiak, Agata Wróbel, Grzegorz Turnau.

W 2010 roku odbyło się Dyktando Mistrzów, w którym udział wzięli laureaci wszystkich dotychczasowych edycji imprezy.